Το αντικείμενο λειτουργίας της δημόσιας τράπεζας είναι η αλλογενής μεταμόσχευση, ενώ της ιδιωτικής η αυτόλογη και η αλλογενής, αλλά μέσα στην οικογένεια. Δωρίζοντας η οικογένεια τα βλαστοκύτταρα του παιδιού της δεν αποκτά και αυτόματα προτεραιότητα στη λήψη τους όταν τα χρειαστεί, δεδομένου οτι αφ ενός μεν δεν θα πάρει τα δικά της και αφ ετέρου προτεραιότητα έχει η ιστοσυμβατότητα και μόνο. Ο χρόνος που χρειάζεται για να βρεθεί ένα μόσχευμα δεν μπορεί να προσδιοριστεί, εξαρτάται από τον τύπο της ιστοσυμβατότητας και δεν υπάρχει εγγύηση οτι τελικά δεν θα απορριφθεί, παρά την εργαστηριακή πιστοποίηση της απόλυτης ιστοσυμβατότητας.
Σύμφωνα με δημοσιευμένα μέχρι και το 2008 στοιχεία του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων, τα οποία είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα της Αιματολογικής Εταιρείας, άνω του 67% των μεταμοσχεύσεων που πραγματοποιήθηκαν στη χώρα μας ήταν αυτόλογες. Στο ίδιο ποσοστό κυμαίνονται και οι μεταμοσχεύσεις στις ΗΠΑ.
Ποιές είναι οι πραγματικές ανάγκες της χώρας μας σε βλαστοκύτταρα και τί κοστίζει αυτό κατ έτος στον δημόσιο προϋπολογισμό; Οι γειτονικές χώρες των Σκοπίων, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας αξιολογώντας τις ανάγκες τους κατέληξαν οτι είναι προτιμότερο να εισάγουν τα μοσχεύματα παρά να διατηρούν δημόσια τράπεζα.
Οι ΗΠΑ είναι μία πολυπληθυσμική χώρα και η ίδρυση δημόσιων ή μεικτών τραπεζών επιβάλλεται, διότι εξασφαλίζει ικανό αριθμό μοσχευμάτων για τους σπάνιους τύπους ιστοσυμβατότητας των μειονοτικών πολιτών της.
Η χώρα μας κατά έτος έχει ανάγκη 27 αιμοποιητικών μοσχευμάτων, σύμφωνα με όσα κατά καιρούς δηλώνονται στον τύπο. Αν λάβει κανείς υπόψη την τιμή μονάδος 20.000 ευρώ (κατά μέσο όρο) τότε η δαπάνη αγοράς των μοσχευμάτων ανέρχεται στο ποσό των 540.000 ευρώ ετησίως. Για την ολοκλήρωση της δημόσιας τράπεζας στη χώρα μας με αριθμό δειγμάτων 10.000 απαιτούνται 18.595.500 ευρώ σύμφωνα με ανακοίνωση στην ιστοσελίδα της Αιματολογικής Εταιρείας. Η Ελλάδα με βάση αυτούς τους υπολογισμούς έχει τη δυνατότητα ή να επενδύσει άμεσα το κόστος των 18 εκατομμυρίων ευρώ ή χρησιμοποιώντας το ίδιο ποσό να αγοράζει μοσχεύματα για τα επόμενα 35 χρόνια. Επί πλέον το δημόσιο θα επιβαρύνεται με τη λειτουργία δύο δημοσίων τραπεζών για τη χορήγηση 27 μοσχευμάτων κατά έτος.
Στην πραγματικότητα δεν μπορεί κανένας να υπολογίσει πόσα μοσχεύματα χρειάζεται η δημόσια τράπεζα στην Ελλάδα για να μπορέσει να βοηθήσει πραγματικά τη χώρα μας, δεδομένου ότι μόνο 8.000 Έλληνες γνωρίζουν τον τύπο της ιστοσυμβατότητάς τους, από προηγούμενες αναζητήσεις μοσχευμάτων στον ελληνικό πληθυσμό. Μάλιστα δεν υπάρχει γεωγραφική κατανομή των τύπων της ιστοσυμβατότητας και οι 8.000 καταγεγραμμένοι τύποι δεν αποτελούν αντιπροσωπευτικό δείγμα των 11.000.0000 του ελληνικού πληθυσμού. Κατά παλαιότερη αναφορά της δημόσιας τράπεζας της Ακαδημίας Αθηνών (αναφορά στην ιστοσελίδα της) η ανεύρεση ιστοσυμβατού μοσχεύματος στον ελληνικό πληθυσμό είναι 1/100.000. Άρα οι 10.000 μονάδες που υπολογίστηκαν για την κάλυψη του ελληνικού πληθυσμού δεν φαίνεται να αντιστοιχούν στην ανωτέρω αναφερόμενη συχνότητα ιστοσυμβατότητας.
Σήμερα σε όλο τον κόσμο βρίσκονται σε εξέλιξη ή έχουν ολοκληρωθεί 3023 εγκεκριμένες κλινικές μελέτες με βλαστοκύτταρα, εκ των οποίων οι 904 χρησιμοποιούν βλαστοκύτταρα που προέρχονται από τον ίδιο τον ασθενή και από αυτές οι 11 αφορούν χρήσεις του αίματος του πλακούντα*.
*( Πηγή: http://www.clinicaltrials.gov )
Η Γαλλία και η Ιταλία είναι οι μόνες χώρες της Ευρώπης όπου δεν επιτρέπεται η λειτουργία ιδιωτικών τραπεζών βλαστοκυττάρων, για διαφορετικούς λόγους η κάθε μία. Στις χώρες αυτές η αποστολή βλαστοκυττάρων στις γειτονικές χώρες είναι συνήθης τακτική, με συνεχή εκροή συναλλάγματος κάτι που για πολλά χρόνια συνέβαινε και στη χώρα μας μέχρι που δημιουργήθηκαν ελληνικές τράπεζες.
H Γαλλία έχει απαγορεύσει την ιδιωτική φύλαξη εντός της χώρας και ανακήρυξε τα βλαστοκύτταρα ως εθνικό πόρο, με σκοπό την αποκλειστική διαχείρισή τους από το κράτος. Σήμερα είναι η κατ εξοχήν χώρα που εξάγει βλαστοκύτταρα προς άλλες χώρες σε ποσοστό 40% και παρ όλη την αποκλειστική διαχείριση από το δημόσιο εισάγει για τις ανάγκες της το 65%. Ομάδες γονέων έχουν ασκήσει μήνυση στα Ευρωπαϊκά δικαστήρια εναντίον της Γαλλικής Κυβέρνησης για την απαγόρευση της άσκησης του δικαιώματος τους να χειρίζονται το γενετικό υλικό του παιδιού τους κατά τη θέλησή τους και την επιβολή από το κράτος της δωρεάς προς τρίτους. Οι γονείς αυτοί διαμαρτυρήθηκαν έντονα και διερωτήθηκαν κατά πόσο είναι ηθικό να δωρίζεις κάτι το οποίο δεν σου ανήκει και δεν λαμβάνεις υπόψη τα δικαιώματα ενός νεογέννητου που δεν μπορεί να τα υποστηρίξει.
Πολλές δημόσιες τράπεζες κατά καιρούς μη μπορώντας να συντηρήσουν τα υψηλά λειτουργικά κόστη ανέστειλαν τη λειτουργία τους και μεταξύ αυτών και η δημόσια τράπεζα της Γαλλίας, η οποία εδώ και χρόνια δεν φαίνεται να προσεγγίζει τις προσδοκίες των ιδρυτών της και συντηρεί έναν πολύ μικρό αριθμό δειγμάτων σε σχέση με τον όγκο των γεννήσεων που έχει.
Τα τελευταία χρόνια αιματολόγοι, ιδρυτές δημοσίων τραπεζών και πρωτοπόροι στις αλλογενείς μεταμοσχεύσεις στις ΗΠΑ, μετέχουν σε ιδιωτικές τράπεζες φύλαξης βλαστοκυττάρων του πλακούντα, οι οποίες δραστηριοποιούνται σε όλο τον κόσμο. Μάλιστα η μια εξ αυτών, η κ Glukman, προσκεκλημένη εκπομπής της ΝΕΤ καταφέρθηκε εναντίον των ελληνικών ιδιωτικών τραπεζών, μιας δραστηριότητας την οποία η ίδια ασκεί με επιτυχία στις ΗΠΑ.
Οι Έλληνες γονείς έχουν ελλιπώς ενημερωθεί από την δημόσια τράπεζα και σήμερα πιστεύουν ότι η δωρεά των βλαστοκυττάρων προς την κοινωνία συνοδεύεται και από αντίστοιχη δωρεά της δημόσιας τράπεζας προς αυτούς. Στην πραγματικότητα η χρέωση των βλαστοκυττάρων από τη δημόσια τράπεζα είναι δεκαπλάσια της αξίας φύλαξης από τον ιδιωτικό τομέα, και κυμαίνεται από 20.000 έως 30.000 ευρώ και μάλιστα χωρίς εγγύηση σε περίπτωση απόρριψης. Στο ανωτέρω ποσό δεν περιλαμβάνεται το κόστος των εξετάσεων ιστοσυμβατότητας. Στη συνέχεια ο ασθενής θα υποβάλλει τη δαπάνη στο ασφαλιστικό του ταμείο για να του επιστραφεί το ποσό. Άρα λοιπόν η δημόσια τράπεζα δεν παρέχει δωρεάν τις υπηρεσίες της.
Η θεσμοθέτηση της ίδρυσης δημοσίων τραπεζών φύλαξης βλαστοκυττάρων στη χώρα μας πρέπει να αποτελεί κρατική και όχι ατομική απόφαση, η οποία θα στηρίζεται σε επιστημονικά και οικονομικά δεδομένα και μόνο με τον τρόπο αυτόν θα εξασφαλίζεται η βιωσιμότητα και η πραγματική χρησιμότητα των υπηρεσιών που παρέχουν στη χώρα μας.
Κ ΚΟΛΙΑΚΟΥ
ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΡΙΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΑΠΘ
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου